Destan Hakkında

11. yüzyılda oluşup 13. Yüzyılda yazıya geçirilen ve Anadolu Danişmendlilerin kurucu Melik Danişmend Gazi ’nin, Anadolu’da başlayan Türk-Bizans mücadelelerini anlatmaktadır. Danişmendname olarak da bilinen destanda Melik Danişmend Gazi ’nin doğumu,çocukluk ve yetişme devresiyle başlar.

Destanın Özeti

Peygamberimizin hicretinden 360 sene sonra Anadolu’yu fetih için halifeden izin isteyen Battal Gazi’nin torunu Melik Ahmet Danişment, birçok beyle birlikte Sivas’a kadar gelir ve uzun zamandır harap olan bu şehri onararak buraya yerleşir. Burada ikiye ayırdığı mücahitlerden İstanbul üzerine giden Turasan idaresindeki mücahitler Alemdağ önlerinde şehit olurlar. Melik Ahmet Danişment ise Sivas’tan Karadeniz’e kadar olan bölgeyi fethetmeyi kararlaştırırken, Artuhi isminde bir Hristiyan’ın Müslüman olmasına vesile olur ve onu yanından hiç ayırmaz. Tokat, Zile, Amasya, Çorum ve Niksar bölgelerini fethederek halkı Müslüman olmaya çağırır.

Fetihten sonra halkın bir bölümü seve seve Müslüman olsa da bir süre sonra Niksarlılar dinden çıkar ve bir çok Müslümanı öldürür. Niksar’ı tekrar alan Danişment Gazi Canik’e doğru yola çıkar. Fakat yolda pusuya düşürülerek şehit edilir ve vasiyeti üzerine Niksar Kalesi karşısında bir yere defnedilir.

Hristiyanlar Danişment Gazi’nin şehit edilmesini fırsat bilerek kaybettikleri toprakları tekrar alırlar. Babasının fethettiği yerleri tekrar almak isteyen Danişment Gazi’nin oğlu Melik Gazi halifenin huzuruna çıkar ve müsaade alarak kaybedilen yerleri tekrar alarak babasının mezarının üstüne bir türbe yaptırır. Melik Gazinin fetihlerini Anadolu Selçukluları hakimiyetine bağlayan destanda olaylar birbiri arkasına devam ettirilerek anlatılır.